6-cı sinifdə oxuyan şagirdim mənə üzük gətirib çantama qoydu”
Bu gün cəmiyyətimizdəki bəzi gənclər peşə borclarını ən ucqar kəndlərdə yerinə yetirirlər. Onlar necə deyərlər, gözdən-könüldən uzaqda olsalar da, ehtiyac duyulan yerlərdədirlər.
Modern.az saytı “Ucqar kəndin gənc müəllimi” layihəsini davam etdirir.
Bu günə kimi respublikanın bir sıra ucqar rayonlarının kəndlərində işləməyə gedən gənc müəllimlərdən müsahibələr götürülüb və onların problemləri, dərs şəraiti öyrənilib.
Bu dəfəki müsahibimiz Ağsu rayonunun Cəlayir kənd orta məktəbinin Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəlliməsi Səridə Quliyevadır.
-1992-ci ildə Bakıda anadan olmuşam. Sabunçu rayonunda 170 nömrəli məktəbi bitirib, həmin il də Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin (ADPU) Filologiya fakültəsinə qəbul olunmuşam. 2015-ci ildə müəllimlər üçün təşkil olunan imtahanlarda iştirak edib, Ağsu rayon Cəlayir kənd tam orta məktəbində Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi işləmək hüququ qazanmışam. Kəndimiz mərkəzdən 35 km uzaqdadı, lakin tam təmirlidir və müəyyən qədər müasir infrastrukturla təmin olunub.
Qərarıma gəlincə, bu uşaqlıq arzum olub-filan deyə bilməyəcəm (gülür). Amma ətrafımda müəllimlərimi görüb ilhama gəlmişəm, bir də həyat... Daha dəqiq desək, təsadüf nəticəsində imtahan verib, qəbul olunandan sonra məndə həvəs yarandı.
Ağsu rayonunun Cəlayir kəndi gözəl təbiət mənzərəsinə sahibdir. Xüsusən də, yaz aylarında... Ora imtahan nəticələrinə əsasən, təyinat alan gənc müəllimin kənd və məktəbi haqqında təəssüratı çox gözəldi. Bakıya gələndə də “evimi istəyirəm” deyəcək qədər kəndə bağlanıb:
-Buralar Bakıya gedəndə "evimi, torpağımı istəyirəm" deyəcək qədər gözəldi. Özümü bura aid hiss edirəm. Palçıqlı yolları ilə, qışda üstü ocaq qoxuyan uşaqları ilə, baharda qızdırmalı xəstəlikləri ilə bu kəndi sevirəm. Özümü buranın sakini kimi hiss edirəm, kimsə "qərib müəllimdir" deyəndə, heç üstümə götürmürəm.
Məktəbimiz ucqar kənd məktəblərindən seçilir. Yolunuz düşsə, keçsəniz bunun şahidi ola bilərsiniz. Bizim məktəbdə səhəri himnimizlə açırıq, günorta 13:55-ə kimi dərs keçirik...
Görəsən, Səridə xanımın kəndə ilk qədəm qoyduğu andakı təəssüratı necə olub? Ümumiyyətlə, ilk dərs gününün, ilk kənd həyatının xatirələrini yəqin ki, heç zaman unutmayacaq:
-Kəndə daxil olanda dörd bir tərəfi qalın meşə, təmiz hava - Bakıda görmədiyim o sakitlik diqqətimi cəlb etdi. İlk dərs günü dəhşətli dərəcədə həyəcanlı idim, qəribə idim. “Müəllim” kəlməsi mənə o qədər yad idi ki, direktor “müəllimə” deyə çağırır, baxmırdım ki, bu, mən deyiləm axı...
Dərs günlərim adətən, rəngarəng keçir: uşaqlarla deyib-gülərək... Getdiyim ilk həftədə çoxlu məktub almışdım, biri daha maraqlı idi. Uşağın biri yazmışdı ki, “müəllimə, mən sizi çox istəmədim, hamının adını soruşduz, mənim yox”. Bu sözlər bütün müəllimlik sevgimə pis təsir etdi, sanki bu sevgim öldü, bunu zamanla anladım. Yanvarın şaxtasında təxminən, 3-4 saat maşının xarab olmağı və yolda qalmağımı, iliyimə qədər işləyən soyuğu 50 il də keçə, unutmaram.
6-cı sinif şagirdimin mənə üzük getirib çantama qoymağını da xatırlayıram (gülür)
Kəndin ruhu, sakitliyi, insanları gözəl... Amma əksər kəndlərdə olduğu kimi oranın da sosial çətinliyi, müəyyən şəraitsizliyi olmamış deyil. Bu həm gənc müəllimə, həm də şagirdlərin təhsilə münasibətinə necə təsir göstərir? Özünü eşidək:
-Bakıda yaşayan, orada böyüyən biri üçün ağır sualdı. Kanal suyu, həftədə 7-8 dəfə sönən işıqlar, odunla isinən ev, uzaq yol və.s. Amma çox da narazı deyiləm, çünki bura gələndə hamısını nəzərə almışdım. Onu da deyim ki, mən bura gələn il kəndə qaz çəkildi, bulaq suyu ilə təchiz olundu, indi də yol çəkirlər.
Ucqar kənd məktəbinin müəllimlərinin əsas qayğıları da evlə bağlı olub. Kirayə qaldıqları, qonaq olduqları evlər, oranın acılı-şirinli xatirələri heç zaman yaddan çıxmır. Müsahibimiz məktəbdən kənarda gözəl həyəti olan evdə anası ilə birgə kirayədə qalır. Yaxşısı budur, özünü eşidək, görək, kənd camaatının münasibətindən, yaşadığı evdən, oradakı günlərdən nə danışacaq:
-Düzü , bizim kənddə elə gəliş-gediş, o eşitdiyim kənd axşamlarının söhbətləri olmur. Münasibət normaldı, ən azı şagirdlərimin valideynləri ilə yaxşıdı. Kənddə anamla kirayə qalırıq; ev sahibəsi və digər müəllim yoldaşım qızla birgə. Qaldığım yerə ev deyil, buradakı ailəm demək lazım. Çünki həqiqətən, bu evdə bir ailə kimiyik.
Həftədə 5 gün -hər gün 6 saat olmaqla- dərsə gedirəm. Bazarlığı ayda bir dəfə edirik- maaşdan-maaşa. Kürdəmir bazarında bütün xalalar iki ildir, məni tanıyır (gülür). Yemək, ev işləri - anam sağolsun, həftəsonları köməkləşib edirik.
Bura gələndə anam narazı idi. Çünki kənd həyatının çətinliklərini bilirdi. Amma böyük səyimlə onu da özümlə gətirdim, düzdür, çətinliyi var, Amma burda hər günüm bir xatirədi.
Bu ifadəni hər dəfə müəllim deyir, amma bu dəfə biz deyək: “keçək dərsə”. Yəni, məktəbdəki təhsilin durumundan, ona mənfi təsir edən məsələlərdən danışaq. Gənc müəllim danışır:
-Bir müəllim kimi mənim üçün ən ağır mənzərə, şagirdlərimi tələbə bileti ilə görmək varkən, gəlinlikdə görməyimdir. Məncə, bu bir çox ucqarlarda olur. Amma burada oxumaq istəyən, oxuyur. Başqa böyük problemin olduğunu deməzdim.
Bura ilə şəhər məktəbi arasında yeganə fərq buradakı uşaqlarda səmimiyyətin az da olsa, qalmasıdır. Bakıda praktikada olanda gördüyüm, dərs keçdiyim uşaqlarla kəndimizin uşaqları çox fərqlidir. Bu cür uşaqlarla eyni mühitdə olmaq, mənəvi zövq verir, ailə üzvlərim kimidirlər. Tək fərq elə budur, başqaları həllini tapan məsələlərdi.
Hiss olunur ki, gənc xanım kəndə yaman bağlanıb. XX əsrin əvvəllərinə aid bədii nümunələrdə bu kimi məqamları oxumaq olardı. Amma reallıqlar da var. Kənd və onun məktəbi, insanları həqiqətən, insanı özünə çəkən cazibəyə sahibdirlər:
-Dərsdən qayıdanda qazları zərərsiz quş sayıb, oynatmaq istərkən məni yaralamaları, ən sevdiyim ayaqqabımı itin çeynəməsi, ilk dəfə meşə ilə tanış olmağım - əslində, normal bir şeydi, amma mənim üçün qeyri-adi idi - sonra inəyin təzə doğulmuş balasını görməyə gedəndə qaloşumun palçığa düşüb bir daha çıxmaması - bunların heç biri unudulan deyil. Bundan sonra 50 il keçsə də…
Şəhərdən gələn müəllim yəqin, özü ilə yeni metod da gətirir ki, şagirdlər də faydalansın. Bizim gənc müsahib də özünün yeni dərs metodları və şagirdlərinin qarşıdakı potensialından ürəkdolusu danışır:
-Bir ədəbiyyatçı kimi çalışıram ki, hər dərsim fərqli olsun. Dərslə bağlı müxtəlif oyunlar hazırlayıram. Qrup işləri edirəm – lövhəyə suallar yazıb yapışdırıram, onlara cavab verən qrupa ulduzlar hazırlayıb, həvəslədirmə kimi təqdim edirəm və s.
Bir neçə şagirdim var, sınaqlarda yüksək nəticə göstərirlər, onların gələcəyinə ümidim böyükdü. Digərlərində məsələn, həvəs var, yaddaş yoxdu, başqalarında isə tam əksinə...
Epiloq.... Əgər epiloqdursa, bizə deməyə nəsə düşməz, müəllimin özünü dinləyək, ucqar kənd müəlliməsini...
-Tam səmimi deyirəm - burada həyat dərsi keçdim. Əvvəlcə, məni qarşılıqsız sevən onlarla şagird, yaxşı insanlar qazandım və bir daha anladım ki, mən işimi sevirəm. Bu iş mənə çox şeyi qazandırdı. Qazancımda "qəpik-quruş" da oldu, onları toplayıb daha böyük "məbləğlərə” dəyişməyi öyrətdi, bu iş...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder